CİTTASLOW (SAKİN ŞEHİR) NEDİR?
Cittaslow, İtalya’da başlayan ve doğa, tarih ve kültürü koruyan sakin şehir anlamına gelen bir kavramdır. Cittaslow kentleri, küreselleşmeye karşı geleneksel yapısını sürdüren yerlerdir.
CİTTASLOW ŞEHİR OLMAK İÇİN GEREKENLER
Sakin şehir olmak için 7 kriter ve 70 alt kriter vardır. Bu kriterler, şehrin doğa, kültür, altyapı, kentsel yaşam, misafirperverlik, sosyal uyum ve ortaklık alanlarında sürdürülebilir politikalar izlemesini gerektirir. Ayrıca, şehrin nüfusunun 50.000’den az olması da bir kriterdir. Sakin şehirler, hızlı ve stresli yaşamın alternatifi olarak geleneksel yapısını koruyan kentlerdir.
TÜRKİYE CİTTASLOW ŞEHİRLERİ LİSTESİ
Cittaslow, yani sakin şehirler, hızlı ve stresli yaşamın alternatifi olarak doğa ve kültürü koruyan, sürdürülebilir ve misafirperver kentlerdir. Cittaslow olmak için 7 kriter ve 70 alt kriter vardır. Türkiye’de 2023 yılı itibariyle 22 sakin şehir bulunmaktadır. Bu şehirler, Türkiye’nin doğal ve kültürel zenginliklerini yansıtan, huzurlu ve sürdürülebilir yaşam alanlarıdır. Türkiye’nin ilk sakin şehri Seferihisar, son sakin şehirleri ise Foça, İznik, Kemaliye ve Arapgir’dir.
SALYANGOZ SİMGELİ ‘SAKİN ŞEHİRLER’
NTV’den Serdar Uzun’un derlediği ilgili habere göre, Cittaslow, yani sakin şehirler, hızlı ve stresli yaşamın alternatifi olarak doğa ve kültürü koruyan, sürdürülebilir ve misafirperver kentlerdir. Cittaslow olmak için 7 kriter ve 70 alt kriter vardır. Türkiye’de 2023 yılı itibariyle 22 sakin şehir bulunmaktadır. Bu şehirler, Türkiye’nin doğal ve kültürel zenginliklerini yansıtan, huzurlu ve sürdürülebilir yaşam alanlarıdır. Türkiye’nin ilk sakin şehri Seferihisar, son sakin şehirleri ise Foça, İznik, Kemaliye ve Arapgir’dir.
İŞTE TÜRKİYE’NEN EN SAKİN ŞEHİRLERİ
ŞAVŞAT / ARTVİN
Şavşat, bir Cittaslow kenti olup, el değmemiş doğası, geleneksel mimarisi ve el sanatları ile dikkat çeken bir yerdir. Şavşat, ayrıca Türkiye’nin tek biyosfer rezerv alanı olan Camili’ye yakın bir konumdadır.
Şavşat’ta Borçka Karagöl Tabiat Parkı, çevresindeki vadiler ve ormanlarla kaplı muhteşem bir doğal güzelliktir. Karagöl’de kamp yapma, kayık gezintisi yapma gibi etkinlikler yapılabilir.
HALFETİ / ŞANLIURFA
Halfeti, Birecik Barajı sonucunda sular altında kalan bir ilçedir. Halfeti, Fırat nehri üzerinde tekne turları, Kaunos Kaya Mezarları, Rumkale, Çekem Mahallesi, Beresül Köyü gibi tarihi yerleri ziyaret edebileceğiniz bir yerdir.
Halfeti, ayrıca yöresel yemekleri, el sanatları, nar ekşisi, isot biberi, zahter suyu gibi ürünleri ile de tanınmaktadır. Halfeti’de akşamları yüzer restaurantlarda canlı müzik ve sıra geceleri düzenlenmektedir. Halfeti’de konaklama için butik oteller ve konuk evleri bulunmaktadır.
SEFERİHİSAR / İZMİR
Seferihisar, Türkiye’nin ilk sakin şehri olarak Cittaslow ağına katılmıştır. Seferihisar, doğa, kültür, tarım ve turizm açısından zengin bir ilçedir. Seferihisar, küreselleşmenin olumsuz etkilerine karşı yerel özelliklerini koruyan ve sürdürülebilir projeler geliştiren bir kenttir.
Seferihisar, yavaş felsefesini benimseyen ve huzurlu bir yaşam sunan bir kenttir. Seferihisar, tarihi, doğal ve kültürel güzellikleriyle görülmeye değer bir kenttir.
TARAKLI / SAKARYA
Taraklı, Sakarya’da Hellenistik dönemden beri var olan ve tarihi, termal ve yayla turizmi ile ünlü bir kenttir. Taraklı’da beş asırlık çınar ağacı, Yunuspaşa Camii, Karagöl Yaylası, ahşap yayla evleri, kil hamamı kaplıcaları gibi görülmeye değer yerler vardır.
Taraklı’da ayrıca yamaç paraşütü ve mağara turizmi gibi macera dolu aktiviteler yapabilirsiniz.
PERŞEMBE / ORDU
Perşembe, Karadeniz’in yeşil, tarihi ve doğal güzelliklerle dolu bir ilçesidir. Perşembe, tarım ve balıkçılıkla geçinen, Hoynat Adası, Yasonburnu Yarımadası ve Kilisesi gibi önemli yerlere sahiptir.
Perşembe Yaylası, Dünya Mirası olmaya aday, turizm merkezi, şenlikler, aktiviteler ve tabiat harikalarıyla ünlü bir yayladır.
VİZE / KIRKLARELİ
Vize, İstanbul ve Edirne gibi iki eski başkentin arasında yer alan, tarihi, kültürel ve doğal güzellikleriyle dikkat çeken bir ilçedir. Bizans döneminden beri önemli bir merkez olan Vize, ünlü Yunan yazar Georgios Vizyenos tarafından da övülmüştür. Vize’ye bağlı Kıyıköy beldesi ise turizm cenneti olarak nitelendirilmektedir. Kıyıköy’de Ayanikola Manastırı ve Kalesi, temiz kumsallar, tatlı su kaynakları ve orman dokusu görülmeye değerdir. Vize, Trakya’nın henüz keşfedilmemiş bir coğrafyasıdır.
AKYAKA / MUĞLA
Akyaka, Muğla ilinin Ula ilçesinde yer alan bir tatil beldesi. Akyaka, sırtını yemyeşil dağlara, eteklerini masmavi sulara yaymış sessiz ve huzur dolu bir yerdir. Ayrıca akvaryum gibi berrak azmakları ve bu azmaklardaki benzersiz su altı florası da çok özeldir. Doğal güzelliklerinin yanı sıra, çeşitli medeniyetlerin izlerini taşıyan tarihi dokusu ve ahşap oymalarla süslü mimarisiyle de büyüleyici bir yerdir.
Akyaka’da birçok restoran bulunmaktadır. Azmak kenarındaki restoranlarda taptaze deniz ürünlerinin tadına bakabilirsiniz. Ayrıca, incecik, sapsarı ve tertemiz kumlu plajında denizle baş başa sakin bir gün de geçirebilirsiniz. Yazın denizde Akdeniz foklarına rastlayabilirsiniz. Bahar aylarında ise çeşitli türdeki göçmen kuşlar, leylekler, flamingolar ve pelikanlarla unutulmaz bir kuş gözlem deneyimi sunan bir doğal cennet olarak bilinir.
GERZE / SİNOP
Gerze, Türkiye’nin en mutlu ilinin, en mutlu ilçesi olarak bilinen ve 2017 yılında Cittaslow ünvanı alan bir yerdir. Gerze, denize doğru uzanan koylara ve yeşil doğaya sahip, sakin bir balıkçı kasabasıdır.
Gerze’de doğal tarım ürünleri, yöresel yiyecekler, ahşap oyuncak, model gemi, çini ve peşkir gibi el sanatları bulabilirsiniz.
Gerze’de ayrıca yamaç paraşütü, kelebek gözlemi ve şelale gezisi gibi aktiviteler yapabilirsiniz. Gerze’nin en özel yerel lezzeti, tuzlu balık adı verilen bir balık yemeğidir.
UZUNDERE / ERZURUM
Uzundere, 3 bin yıllık bir geçmişe sahip olup, Türkiye’nin 11. Cittaslow kenti olarak seçilmiştir. Uzundere, Tortum Şelalesi, Tortum Gölü, Yedigölleri, Öşvank Kilisesi gibi doğal ve tarihi güzelliklere ev sahipliği yapmaktadır. Uzundere, ayrıca yamaç paraşütü ve rafting gibi ekstrem sporlar için de uygun bir yerdir.
Uzundere, ziyaretçilerine doğa ile iç içe bir tatil imkanı sunmaktadır. Tortum Şelalesi, UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’ne aday gösterilen ve Türkiye’nin en büyük şelalesi olan bir doğa harikasıdır. Tortum Şelalesi, 48 metre yükseklikten dökülen suyu ile görenleri büyülemektedir.
EĞİRDİR / ISPARTA
Eğirdir, Türkiye’nin Isparta ilinde yer alan bir kenttir. Eğirdir, her mevsim ve günün her saatinde renk değiştiren, Türkiye’nin dördüncü en büyük gölü Eğirdir Gölü ile eşsiz bir yerdir. Lidyalılar tarafından milattan önce 4. yüzyılda kurulduğuna inanılan Eğirdir’de hala ayakta olan kale de bu dönemde inşa edilmiş bir eserdir.
Eğirdir Gölü’nde iki küçük ada bulunmaktadır: Can Ada ve Yeşil Ada. Yeşil Ada, ahşap evleri, dar sokakları ve küçük balıkçı barınağı ile otantik özelliğini koruyan bir adadır. Balık lokantaları ve Ayastefanos Kilisesi ile dikkat çeker. Sadece piknik alanı bulunan Can Ada’nın en önemli özelliği ise Atatürk’ün Eğirdir’i ziyareti sırasında adanın kendisine hediye edilmiş olmasıdır.
YALVAÇ / ISPARTA
Yalvaç, Sultan Dağları eteklerinde kurulu bir ilçedir. Yalvaç, birçok medeniyete ev sahipliği yapmış, antik kentleri, müzeleri, camileri ve kiliseleri ile tarihi bir mirasa sahiptir. Yalvaç, ayrıca mahalle fırınları, yöresel yemekleri ve el sanatları ile de kültürel bir zenginlik sunmaktadır. Yalvaç, doğa severler için de çeşitli alternatifler sunan, göller, yaylalar, ormanlar ve kanyonlarla dolu bir yerdir.
GÖKÇEADA / ÇANAKKALE
Gökçeada, Türkiye’nin en batı noktasında yer alan ve dünyanın ilk Cittaslow adası olan bir yerdir. Gökçeada, 3 bin yıllık bir geçmişe sahip olup, çok sayıda medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Gökçeada, denizi, organik ürünleri ve alternatif doğa spor alanları sayesinde turistlerin ilgisini çekmektedir.
Gökçeada’da koruma altındaki köyler, tarihi camiler, kiliseler, mezarlıklar, kaleler, şelaleler, göller, plajlar ve kaya oluşumları gibi pek çok doğal ve tarihi güzellik bulunmaktadır. Gökçeada, ayrıca Türkiye’nin tek sualtı milli parkına sahip olan bir adadır. Gökçeada, ziyaretçilerine unutulmaz bir tatil deneyimi sunmaktadır.
KÖYCEĞİZ / MUĞLA
Köyceğiz, Muğla’ya bağlı, göl kenarında kurulu bir turistik beldedir. Köyceğiz, dağlar, tepeler, göller ve kanallarla çevrili bir havzada yer almaktadır. Köyceğiz, Akdeniz ve Ege Bölgeleri’nin birleştiği yerde, birçok doğal güzelliğin ortasındadır. Köyceğiz’de Kaunos Kaya Mezarları, tarihi yapıtların en önemlisidir. Kaunos, MÖ. 4. yy’da kurulmuş, Lykia tipi mezarlarla ünlü bir antik kenttir.
GÖYNÜK / BOLU
Göynük, Osmanlı döneminden kalan mimari dokusu, geleneksel değerleri ve el sanatları ile dikkat çeken bir kasabadır.
Göynük’te Zafer Kulesi, Gürcüler Müzesi ve Gazi Süleyman Paşa Camii gibi tarihi yapılar görülmeye değerdir.
Göynük’ün doğal güzellikleri arasında ise Sünnet ve Çubuk Gölleri bulunmaktadır.
Göynük’te yöresel lezzetler olarak düğün çorbası, keşli cevizli erişte ve kaşarlı istiridye mantarı denenebilir.
AHLAT / BİTLİS
Ahlat, Bitlis’in bir ilçesi olup, Van Gölü kenarında doğal güzelliklerle çevrilidir. Ahlat, Türklerin Anadolu’ya göçünde önemli bir rol oynamış, Türk medeniyetinin ilk izlerini taşımıştır.
Ahlat’ta bulunan Selçuklu Meydan Mezarlığı, UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi’nde yer almakta, 8 bin 200 anıtsal mezar taşıyla ziyaretçilerine tarihi bir yolculuk sunmaktadır.
Yenipazar’da ayrıca Kurtuluş Savaşı’nın önemli bir kahramanı olan Yörük Ali Efe’nin evi ve mezarı bulunmaktadır. Yörük Ali Efe Evi Müzesi, Kültür Bakanlığı tarafından yönetilmekte ve 2001 yılından beri ziyarete açıktır.
YENİPAZAR / AYDIN
Yenipazar, Aydın’ın en küçük ve en az nüfuslu ilçesidir. Eski çağlarda ticaret merkezi olan Yenipazar, tarihi Bizans yapıları ve Karya yerleşmeleriyle ünlüdür.
Sorgun Göleti, Güdül’ün doğal güzelliklerinden biridir. Bu gölet, Kirmir Çayı üzerinde kurulmuş bir baraj gölüdür. Gölet, yeşilin ve mavinin buluştuğu, kuş sesleriyle dolu bir yerdir. Gölet, piknik, yürüyüş, balık tutma ve kamp yapma gibi aktiviteler için idealdir.
Kirmir Vadisi, Güdül’ün doğal güzelliklerinden biridir. Bu vadi, Kirmir Çayı boyunca uzanmaktadır. Vadi, yemyeşil bir doğaya, zengin bir bitki örtüsüne ve çeşitli hayvan türlerine sahiptir. Vadi, doğa yürüyüşü, bisiklet, atv, rafting ve kano gibi sporlar için uygundur.
GÜDÜL / ANKARA
Güdül, Türkiye’nin 18. sakin şehri olarak Cittaslow ağına katılmıştır. Güdül, Ankara’nın küçük ama tarihi ve doğal güzellikleriyle dolu bir ilçesidir. Güdül, Hititlerden, Friglerden, Romalılardan, Bizanslılardan, Selçuklulardan ve Osmanlılardan izler taşıyan bir yerdir. Güdül, İnönü Mağaraları, Sorgun Göleti ve Kirmir Vadisi gibi görülmeye değer yerlere sahiptir. Güdül, huzurlu ve sürdürülebilir bir yaşam sunan, sakinliğin ve cazibenin bir arada olduğu bir kenttir. Güdül’ü ziyaret etmek isterseniz, İşte size birkaç öneri…
İnönü Mağaraları, Güdül’ün en önemli tarihi ve turistik yerlerinden biridir. Bu mağaralar, Hititler tarafından kayalar oyularak yapılmıştır. Mağaralarda haç işaretleri, Hıristiyanlığın yayılması sırasında buraların mesken edildiğini göstermektedir. Mağaralar, doğal güzelliği ve tarihi dokusuyla görülmeye değerdir.
AKYAKA / MUĞLA
Akyaka, Muğla ilinin Ula ilçesinde yer alan bir tatil beldesi. Akyaka, sırtını yemyeşil dağlara, eteklerini masmavi sulara yaymış sessiz ve huzur dolu bir yerdir. Ayrıca akvaryum gibi berrak azmakları ve bu azmaklardaki benzersiz su altı florası da çok özeldir. Doğal güzelliklerinin yanı sıra, çeşitli medeniyetlerin izlerini taşıyan tarihi dokusu ve ahşap oymalarla süslü mimarisiyle de büyüleyici bir yerdir.
Akyaka’da birçok restoran bulunmaktadır. Azmak kenarındaki restoranlarda taptaze deniz ürünlerinin tadına bakabilirsiniz. Ayrıca, incecik, sapsarı ve tertemiz kumlu plajında denizle baş başa sakin bir gün de geçirebilirsiniz. Yazın denizde Akdeniz foklarına rastlayabilirsiniz. Bahar aylarında ise çeşitli türdeki göçmen kuşlar, leylekler, flamingolar ve pelikanlarla unutulmaz bir kuş gözlem deneyimi sunan bir doğal cennet olarak bilinir.
